poniedziałek, 27 stycznia 2020

Kuchnia renesansowa

Zmianą jaka się dokonała w kuchni jest zastąpienie ostrych przypraw korzennych przyprawami łagodniejszymi. Przyprawy korzenne przez całe średniowiecze były potwierdzenie statusu, zamożności. Majątek książąt, królów i biskupów zwykle odzwierciedlała ilość posiadanych przypraw. Jadłospis zamożnych obywateli był bardziej urozmaicony i wyrafinowany, niż rzemieślników oraz biedaków. Oto kilka dań, które cieszyły się ogromną popularnością w tej epoce: nugat z orzeszków z serem śmietankowym, przybrany marmoladą i konfiturą z różnych owoców, galareta mięsna z sałatą, mięso z białym sosem i musztardą, pieczone gołąbki, pieczeń wołowa z sosem winnym lub octowym do wyboru, francuskie ciasto nadziewane serem, pieczeń z dziczyzny z białymi kluskami i kulki z mięsa. Biedniejsi ludzie jedli na kolację i obiad bardziej ubogie potrawy np. kasze, kluski, rośliny strączkowe i nabiał. W Polsce chłopi jadali najczęściej żur, barszcz, pierogi, ćwikłę z chrzanem oraz rosół.

wtorek, 17 grudnia 2019

Najsłynniejsze obrazy świata - "Mleczarka" - Jan Vermeer

Albo "Nalewająca mleko" lub "Dziewczyna z dzbanem mleka" datowany na lata ok. 1658 - 1661. Olej na płótnie o wymiarach  45,5 cm x 41 cm. Obraz znajduje się w Rijksumuseum w Amsterdamie. Obraz przedstawia służącą, znajdującą się w pomieszczeniu, w pobliżu okna. Dziewczyna, znajdującej się w centralnej części płótna, skupiona jest na przelewaniu mleka z dzbana do garnka stojącego na stole. Służąca ma na sobie żółto-niebieską suknię i białą chustę. Na stole przykrytym zielonym obrusem znajduje się także koszyk z chlebem, pieczywo, dzban i niebieska tkanina. Na ścianie w tle zawieszony jest kosz i metalowe naczynie, a na podłodze po jej lewej stronie stoi ogrzewacz do stóp.

wtorek, 3 grudnia 2019

Ciekawostki o malarzach - Claude Monet & Edgar Degas

Słynni impresjoniści Claude Monet (po lewej) i Edgar Degas (po prawej) cierpieli na poważne zaburzenia wzroku, zwyrodnienie plamki żółtej. Polega ona na tym, że cierpiący na nią człowiek stopniowo traci ostrość i wyrazistość widzenia, aż do pełnej utraty zdolności widzenia. Nowy styl w malarstwie powstał więc być może wcale nie z wyniku świadomego artystycznego zamysłu, tylko choroby.

sobota, 9 listopada 2019

Epoki w kulturze i sztuce - Oświecenie

Oświecenie (fr. siècle des Lumières), jako wiek rozumu, wiek filozofów (XVII w, - XIX w.). Oświecony, czyli wyzwolony, rozum ludzki ma być światłem rozjaśniającym  drogę do poznania prawdy o świecie i człowieku. Ludzie oświecenia cenili to, co można pojąć rozumem. Epoka ta przyniosła wiele przełomowych wydarzeń. We Francji - Wielka Rewolucja i Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela, niedawne kolonie angielskie w Ameryce Płn. wywalczyły wolność, tworząc Stany Zjednoczone. W Polsce myśl oświeceniowa zainicjowała wielki ruch reform zwieńczony Konstytucją 3 Maja. Najważniejszą postawą znamienną dla Oświecenia był krytycyzm odnoszący się do tradycyjnych instytucji politycznych i społecznych, do Kościoła i form życia religijnego, do ustaleń nauki. Główni przedstawiciele to Newton, Diderot, Monteskiusz, Voltaire, Rousseau, Jan A. Morsztyn, I. Krasicki, H. Kołłątaj. W sztuce Antonio Canova, Marcello Baciarelli.

piątek, 6 września 2019

Kuchnia średniowieczna - CIASTECZKA

Przepis pochodzi z XVI wieku, z Anglii

Składniki:
1 szklanka mąki
1/2 szklanki cukru
szczypta goździków
szczypta gałki muszkatołowej
1/4 łyżeczki soli
szczypta szafranu
4 łyżki miękkiego masła
2 żółtka
2 łyżki wody różanej
1 łyżka drożdży

Mąkę, cukier i przyprawy wymieszać, dodać rozdrobnione masło. Żółtka, wodę różaną i drożdże utrzeć razem w drugiej misce. Wszystkie składniki połączyć ze sobą i wyrobić ciasto. Ciasto rozwałkować na grubość około pół centymetra i pokroić w kwadraty lub romby. Ułożyć na blasze z papierem do pieczenia i piec w temperaturze 170 stopni Celsjusza około 15 minut (na złoto).


niedziela, 28 lipca 2019

Ciekawostki o obrazach - "Krzyk"




Po erupcji wulkanu Krakatau w 1883 roku jeszcze przez wiele miesięcy, wskutek wyemitowanych do atmosfery gazów i pyłów, na całym świecie zachody słońca były krwistoczerwone. Jednym z obrazów ukazujących to zjawisko jest "Krzyk" Edvarda Muncha - w tle znajduje się zachód słońca widoczny ze wzgórza Ekeberg w pobliżu Oslo.

piątek, 5 lipca 2019

Kuchnia średniowieczna

Podstawą wyżywienia ludzi średniowiecza były produkty zbożowe: kasze i chleb. Warzywa takie jak kapusta, buraki, cebula, czosnek i marchew oraz rośliny strączkowe (ciecierzyca, bób i groch). Mięso, produkt droższy i mający bardziej prestiżowy status, obecne było przede wszystkim na stołach warstw wyższych. Jadano głównie drób i wieprzowinę, a na dworach rycerskich także dziczyznę. Popularne, szczególnie w okresie postów, były ryby morskie (zwłaszcza konserwowane i transportowane na spore odległości dorsze i śledzie) i słodkowodne. Zwykle jadano dwa posiłki dziennie: obiad około południa i lżejszą kolację wieczorem. Dwuposiłkowe dni były standardem przez całe Średniowiecze. Z przyczyn praktycznych, śniadanie spożywali ludzie pracujący, tolerowane były one też w stosunku do dzieci, kobiet, osób starszych i chorych. Popularne były małe posiłki, a ludzie pracujący często otrzymywali od swych pracodawców niewielkie kwoty, za które mogli kupować niewielkie przekąski.

sobota, 18 maja 2019

Ciekawostki o obrazach - posągi Buddy w Bamiyan

Kiedy Talibowie w 2001 roku zniszczyli starożytne posągi Buddy w Bamiyan w środkowym Afganistanie, wydawało się, że będzie to niepowetowana strata. Tymczasem zupełnie niechcący przyczynili się do odkrycia ukrytych za posągami jaskiń, w których znajdowały się tysiącletnie malowidła - najstarsze znane ludzkości obrazy olejne.

sobota, 16 lutego 2019

Najsłynniejsze dzieła malarskie świata - "Ostatnia wieczerza" - Leonardo da Vinci

Renesansowe malowidło ścienne powstałe w latach 1495 - 1498. Fresk ma rozmiar 460 cm x 880 cm i znajduje się w Mediolanie w kościele Santa Maria delle Grazie. Dzieło to przedstawia moment, w którym Jezus ogłasza, iż jeden z apostołów go zdradzi. Naturalizm obrazu jak i samo przedstawienie sceny, pełne dynamizmu i emocji. Apostołowie zgrupowani są po trzech, jednocześnie każdy z nich inaczej reaguje na słowa Jezusa. Leonardo nieszablonowo namalował także postać Judasza, który na współczesnych malarzowi przedstawieniach tej sceny był z grupy apostołów wyizolowany, usadowiony samotnie gdzieś na krańcu obrazu nierzadko odwrócony tyłem do widza. Jezus nie ma kielicha, chociaż każda z osób posiada swoje naczynie. Brak kielicha może wynikać z faktu, że obraz inspirowany jest Ewangelią św. Jana, w której ustanowienie Eucharystii nie zostało opisane.

sobota, 9 lutego 2019

Epoki w kulturze i sztuce - Barok

Barok - (z port. barroco - "perła o nieregularnym kształcie", z wł. - dziwność, nietypowość) - główny kierunek w kulturze europejskiej, którego trwanie datuje się od końca XVI wieku do XVIII wieku. W odróżnieniu od idei renesansu, że to człowiek jest centrum wszechświata, barok reprezentował teocentryczny mistycyzm (bóg jako przyczyna i cel wszystkich istnień). Barok charakteryzował się przepychem, bogactwem barw i odcieni, bogatym zdobnictwem. W architekturze dominowały monumentalne budowle na planie kwadratu lub prostokąta z bardzo bogatymi zdobieniami. W rzeźbie czerpano tematy z Biblii, mitologii, życia codziennego, podkreślano ruch, postacie były powykręcane, nienaturalnie wygięte (Gianlorenzo Bernini, Ekstaza św. Teresy). W malarstwie modne było akcentowanie światłocienia, wykorzystywanie kontrastu jasnych i ciemnych barw, tematy religijne, pejzaże, martwa natura, życie dworskie (Caravaggio, Dawid z głową Goliata). W literaturze: Mollier, Cervantes, Jan Andrzej Morsztyn.